Giften aan de de Europese provincie van de Kruisheren komen in aanmerking voor aftrek van de Nederlandse inkomstenbelasting. De ontvangst van erfenissen, legaten en schenkingen is voor de Kruisheren vrijgesteld van belasting.
In het kader van transparantie en verantwoording bieden wij belanghebbenden onderstaand inzicht in de werking van de Europese provincie van de Kruisheren. Deze informatie is tevens een voorwaarde voor het behoud van de Anbi-status.
Algemene gegevens
Naam: Orde der Kruisheren (OSC)
Ook bekend als: Provincie van de Zalige Theodorus van Celles van de Orde van het Heilige Kruis; de Europese provincie van de Kruisheren; de Kruisheren.
RSIN/Fiscaal nummer: 0016 82 374
Nummer KvK: 74863193
Website: kruisheren.eu
Postadres: Kloosterlaan 24 A, 5435 XD Sint Agatha
Het religieus instituut van de Kruisheren is een geloofsgemeenschap die behoort tot de Rooms-katholieke Kerk in Nederland.
De Nederlandse Belastingdienst heeft de afzonderlijke instellingen die tot de Rooms-katholieke Kerk in Nederland behoren, via een groepsbeschikking erkend als Algemeen Nut Beogende Instellingen (Anbi). Dat wil zeggen dat de afzonderlijke religieuze instituten en andere instellingen die tot de Rooms-katholieke Kerk behoren, zijn aangewezen als Anbi. Daarom bezit ook de Europese provincie van de Kruisheren de status van een Anbi.
Samenstelling bestuur
Het religieus instituut is niet alleen een geloofsgemeenschap, zij is ook een rechtspersoon naar kerkelijk recht, welke ingevolge artikel 2 van Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek als zodanig is erkend naar Nederlands Recht. Deze rechtspersonen worden geregeerd door hun eigen statuut en zij hebben de vrijheid te voorzien in hun eigen inrichting. Voor het religieus instituut gelden daartoe de eigen constituties en het vermogensrechtelijk reglement.
Het bestuur van het religieus instituut van de Kruisheren bestaat uit 3 bestuursleden, waaronder een prior-provinciaal en een vice-provinciaal.
Doelstelling/visie
Het Wetboek van Canoniek Recht omschrijft een religieus instituut als “een georganiseerde gemeenschap waarin de leden volgens het eigen recht publieke geloften voor het leven afleggen of tijdelijke geloften, die echter na het verstrijken van de tijd hernieuwd moeten worden, en waarin zij een broederlijk leven in gemeenschap leiden”.
De levensvorm van religieuzen wordt in het Wetboek van Canoniek Recht omschreven als “Het leven gewijd door de professie van de evangelische raden is een duurzame levensvorm waarin gelovigen, Christus van meer nabij volgend, onder de stuwing van de Heilige Geest zich geheel en al toewijden aan God, de meest beminde, om, op een nieuwe en bijzondere titel geheel gegeven aan diens eer, de opbouw van de Kerk en het heil van de wereld, tot de volmaaktheid in de liefde te komen in dienst van het Rijk Gods en, gemaakt tot een lichtend teken in de Kerk, de hemelse heerlijkheid aan te kondigen. Deze levensvorm in instituten van gewijd leven door de bevoegde overheid van de Kerk canoniek opgericht, nemen vrijwillig op zich de christengelovigen die door geloften of andere gewijde bindingen volgens de eigen wetten van de instituten zich verbinden tot de evangelische raden van kuisheid, armoede en gehoorzaamheid, en die door de liefde waartoe deze leiden, op een bijzondere wijze verbonden zijn met de Kerk en haar mysterie”.
Naast het algemeen doel eigen aan alle religieuze instituten – de bevordering van het religieuze leven en het uitdragen van de christelijke beginselen – heeft de Orde der Kruisheren onder meer als doel om als religieuzen in broederschap evangelisch samen te leven in kloostergemeenschappen. Elke medebroeder en elke gemeenschap is geroepen een gezond evenwicht na te streven tussen de drie pijlers van het religieuze leven van de Kruisheren: gemeenschap, gebed en apostolaat. Dat leven wordt geïnspireerd en geordend door de Regel van de H. Augustinus en de Constituties van de Orde van het H. Kruis.
Door pastorale activiteiten, evangelisatie, caritas en ontwikkelingswerken wordt het geloof verkondigd in Nederland en daarbuiten. En wanneer door ouderdom de actieve dimensie van het religieuze leven voor medebroeders afneemt, kan er meer aandacht uitgaan naar de contemplatieve dimensie, die ook een grote steun betekent voor de Orde der Kruisheren wereldwijd.
Onderwijs, parochiezielzorg en categoriale zielzorg waren de belangrijkste werkterreinen in Europa, en vanuit met name de parochies kwamen ook meer sociale projecten aan bod. Verder stuurden de Kruisheren missionarissen naar gebieden in Brazilië, Congo en Indonesië.
Beleidsplan
De beschikbare mensen en middelen bepalen het beleid dat de Kruisheren in Europa kunnen voeren. Als ouder en kleiner wordende groep kruisheren is het beleid erop gericht om het religieuze leven in de communiteiten zo goed mogelijk te continueren, waar nodig in aan de omstandigheden aangepaste vorm. Verder beogen we de presentie van kruisheren in de kerkgemeenschap en in de samenleving zo goed mogelijk gestalte te blijven geven. We blijven geloven in de betekenis die de spiritualiteit van de Kruisheren kan hebben. We willen zo lang mogelijk aanwezig blijven op de plekken waar de Kruisheren vanouds werkzaam waren.
De Europese Kruisherenprovincie ondersteunt in algemene en in specifieke zin het religieuze leven en de verzorging van de leden van de kloostergemeenschappen en van kruisheren die door omstandigheden van pensioen, arbeid of gezondheid buiten een kloostergemeenschap wonen en leven. Deze ondersteuning wordt gegeven aan leden van de Europese Kruisherenprovincie in Nederland, België, Duitsland, Oostenrijk en Brazilië.
De gemeenschappen en individuele kruisheren organiseren hun activiteiten op het terrein van apostolaat en caritas. Zwaartepunten daarin zijn (openbare) eredienst, zielzorg, koorgebed, en dienst aan de kerkgemeenschap en de samenleving.
Verder draagt de Kruisherenprovincie zorg voor het beheren en ontsluiten van de eigendommen in de Kruisherencollectie (religieus erfgoed in de vorm van archieven, bibliotheken, kunstobjecten en een monumentaal kerkgebouw). Dit gebeurt deels in eigen beheer, via bruiklenen en door beheer in opdracht. Het toekomstperspectief op langere termijn is aanleiding voor bezinning op en omvorming van het eigendom en het beheerbeleid.
De Kruisherenprovincie participeert in caritatieve activiteiten van de gezamenlijke religieuzen in Nederland en in ontwikkelingslanden. Daarnaast worden ook op eigen initiatief caritatieve giften aan organisaties gedaan. Speciale aandachtspunten zijn daarbij samenlevingsopbouw, armoedebestrijding en vluchtelingenwerk.
De Kruisherenprovincie heeft een centraal kantoor voor bestuurlijke, secretariële en administratieve ondersteuning. Door dat kantoor worden ook gratis diensten verleend aan anbi-partners, zoals bijvoorbeeld de Missieprocuur Kruisheren.
Bekostiging van de activiteiten tot verwezenlijking van de doelstellingen vindt plaats door de afdracht van de inkomsten van de leden, eventuele nalatenschappen van overleden leden, door opbrengsten van een historisch opgebouwd fonds ter verzorging van het religieuze leven van gepensioneerde kruisheren, en door geplande intering op dit fonds. Incidenteel kan een gift, legaat of nalatenschap van derden aanvaard worden. Er wordt geen actieve fondswerving gehouden onder derden.
Het vermogen wordt beheerd door professionele vermogensbeheerders volgens het bestuurlijk vastgestelde beleggingsstatuut. Er is een eigen financieel handboek waarin de interne protocollen zijn vastgelegd. Jaarlijks wordt de jaarrekening van de Kruisherenprovincie gecontroleerd door een onafhankelijke externe accountant. Dit resulteerde in voorgaande jaren telkens in een goedkeurende beoordeling zonder opmerkingen.
De Kruisherenprovincie levert jaarlijks financiële bijdragen aan het generaal niveau van de Orde der Kruisheren om het functioneren en de ontwikkelingsprojecten voor de wereldwijde Orde van het H. Kruis mogelijk te maken. Vanuit een speciaal fonds wordt het jonge onderdeel van de Orde in Congo jaarlijks ondersteunt. Opbrengsten voor specifieke missiedoeleinden worden aan de kerkelijke instelling Missieprocuur Kruisheren doorgegeven voor verdere bestemming. Opbrengsten voor eredienst worden besteed aan de lokale voorzieningen voor eredienst. Incidenteel is vastgoed verkocht dat niet langer nodig was voor de doelstelling van de Kruisheren. In Nederland is inmiddels geen vastgoed meer in bezit.
Beloningsbeleid
De leden van het bestuur ontvangen voor de uitoefening van hun functie geen beloning. Wel hebben zij recht op een vergoeding van redelijkerwijs door hun functie gemaakte onkosten.
De beloning van personeelsleden van religieuze instituten is geregeld in het rechtspositiereglement voor werknemers in dienst van religieuze instituten van de KNR.
Verslag van activiteiten
Binnen het religieus instituut vinden verschillende activiteiten plaats. Onderstaand worden de belangrijkste activiteiten in het verslagjaar genoemd.
- Naast de jaarlijkse verstrekking van caritas door de communiteiten en leden, werden via deelname aan PIN en AMA namens de Kruisheren subsidies verstrekt aan diverse maatschappelijke en missionaire organisaties.
- Door financiële bijdrage aan een zelfstandige culturele anbi werden kloostercomplex, kloosterarchieven, kloosterbibliotheek en kunstvoorwerpen beheerd, ontsloten en via studiezaal en tentoonstelling voor het publiek beschikbaar gesteld. In het depot voor privaat archief worden verdere archieven bewaard voor latere ontsluiting. Door bestaande bruiklenen worden historische kunstobjecten bij meerdere partnerorganisaties voor publiek toegankelijk.
- Door financiële en personele bijdrage aan de historische werkkring Clairlieu werd ook dit jaar een gelijknamig historisch tijdschrift uitgegeven over de internationale geschiedenis van de Orde van het H. Kruis om deze voor een groter publiek te ontsluiten en te duiden.
- De monumentale kloosterkerk in Maaseik vormt een patrimonium dat in eigen beheer onderhouden wordt. In deze kloosterkerk worden wekelijks openbare erediensten gehouden. Ook in de kloosterkapel in Hannut worden wekelijks openbare erediensten gehouden. In Uden en Sint Agatha wordt in kleinere kring gebeden, maar ook daar zijn bezoekers (in beperkte mate) welkom.
- In Uden en Sint Agatha werden woonruimten gehuurd voor bewoning door de daar levende, gepensioneerde kruisheren. In Hannut en Maaseik werden kloostergebouwen in stand gehouden voor bewoning door de lokale kloostergemeenschap.
- In Neeroeteren, Maaseik, Denderleeuw en Hannut werden vrije onderwijsinstellingen ondersteund door langlopende erfpachten en vriendelijke leningen.
- De Europese Kruisherenprovincie participeert in de koepelorganisaties Konferentie van in Nederland gevestigde Religieuzen (KNR), Unie van Religieuzen in Vlaanderen (URV), Conférence des religieuses et religieux en Belgique (Coreb), Deutsche Ordensobern Konferenz (DOK) en SolidarWerk (SW).
- De werking van het generalaat van de Orde van het H. Kruis en de generale projecten voor de ontwikkeling van de Orde wereldwijd werd ook dit jaar ondersteund door een substantiële financiële bijdrage.
- Vanuit een speciaal opgebouwd, bestemd fonds worden maandelijks essentiële subsidies overgemaakt voor de opleiding en het kloosterleven van de kruisheren in het nog jonge onderdeel van de Orde in Oost-Congo en Kinshasa (RDC). Zij verrichten met ijver hun dienstwerk voor hun samenleving en lokale Kerk (weeshuis, parochies, therapiecentrum, universiteit, scholen), maar zij kunnen niet zonder externe financiële ondersteuning bestaan.
- Er is administratieve ondersteuning gegeven aan en toezicht gehouden op de werking van Missieprocuur Kruisheren (ontvangst en beheer van projectgelden voor internationale missieprojecten van de Kruisheren) en een instelling voor een studiebeurzenprogramma voor achtergestelde studenten in Indonesië.
Financiële verantwoording van voorgenomen bestedingen, en van baten en lasten
Religieuze instituten zorgen in Nederland zelf voor de benodigde inkomsten voor hun activiteiten. De kruisheren staan hun inkomsten af aan de orde en de orde voorziet in hun levensonderhoud. Met de middelen die de orde tot haar beschikking heeft tracht zij haar doelstellingen te bereiken. Voor de Kruisheren betekent dit dat de merendeels gepensioneerde confraters vanuit een door de orde opgebouwde voorziening de noodzakelijke zorg ontvangen. Door verblijf in het buitenland of interne werkzaamheden hebben niet alle kruisheren in het verleden recht op een uitkering of pensioen opgebouwd.
Voor het beheer van het vermogen hebben de Kruisheren een beleggingsstatuut opgesteld. Daarbij zijn uitgangspunten geformuleerd voor een ethische en duurzame defensieve portefeuille, met daarnaast een spreiding over verschillende banken in landen waar de Kruisheren zich in West-Europa bevinden.
De financiële verantwoording gebeurt volgens het model dat is overeengekomen voor religieuze instituten en instellingen. De verkorte staat van baten en lasten in de bijlage geeft via de kolom ‘begroting’ inzicht in de begrote ontvangsten en de voorgenomen bestedingen in het verslagjaar. De verwachte bestedingen (begroting) sluiten als regel nauw aan bij de rekeningen over de voorgaande jaren. In de kolom ‘begroting’ in de bijlage is dit cijfermatig in beeld gebracht. De kolom ‘rekening’ geeft inzicht in de daadwerkelijk gerealiseerde ontvangsten en bestedingen. De voorgenomen bestedingen voor het lopende boekjaar staan in een eigen kolom.
In deze bijlage (pdf) vind je de begroting en de staat van baten en lasten met een toelichting.